Het debuut van Scapino

Na de oorlog trekken twaalf dansers hun spitzen weer aan. Onder leiding van de kleurrijke Hans Snoek verzorgen ze een gelegenheidsoptreden voor de leerlingen van de Amsterdamse Dongeschool. De lovende reacties doen de dansers besluiten een gezelschap op te richten. Het gezelschap, dat zich Scapino noemt, richt zich op kinderen en debuteert in Koninklijk Theater Carré met een reeks gratis ochtendvoorstellingen, gesponsord door Het Parool.

Het Papierennoodballet

Na de oorlog is er een enorm tekort aan papier. Een inzamelingsactie, waarbij kinderen oud papier ophalen, vormt de inspiratiebron voor Scapino’s nieuwe voorstelling: Het Papierennoodballet. Kinderen die goed hebben geholpen met inzamelen, mogen gratis naar de voorstelling.

Voor het eerst internationaal

In de zomer van 1947 treedt Scapino voor het eerst op in het buitenland. Op een internationaal jeugdfestival in Praag dansen we de sprookjesachtige voorstelling De Pasja en de Beer, een voorstelling die daarna nog vaak in reprise zal gaan.

Scapino 5 jaar!

Scapino bestaat vijf jaar. Het gezelschap is zeer succesvol, dat wil zeggen: honderd duizend kinderen zagen onze voorstellingen, genoten van de sprookjes en hebben op deze manier kennis gemaakt met ballet. Minder succesvol is dat onze dansers nauwelijks een inkomen uit hun werk halen. Zij worden gedreven door idealisme: mooie voorstellingen maken voor de jeugd.

Er was eens...

In het voormalig City Theater in Amsterdam gaat de voorstelling Er was eens… in première, met Alex Faassen jr. als het iconische Scapino-figuur. Maar liefst 1700 kinderen zijn erbij. De schrijver van het balletsprookje is Hans Snoek, de choreograaf Albert Mol.

Prinses op de Erwt

De voorstelling Prinses op de Erwt gaat in première. Dichter Bert Voeten schrijft de tekst. Jan Rebel verzorgt de choreografie. De decors worden gemaakt door Hermanus Berserik. De voorstelling is gebaseerd op een klein verhaaltje, maar kan op veel belangstelling rekenen. Ook in Amerika, waar we de voorstelling spelen in het Lincoln Center, trekt deze volle zalen. 

We zijn gered!

Schoolkinderen zamelen geld in voor het door brand zwaar gehavende Scapino. Samen met de opbrengsten uit een loterij en steun vanuit de gemeente en het Rijk kunnen we voortbestaan. We gebruiken het geld om twee van onze bekendste balletten in een nieuw jasje te steken.

Scapino 10 jaar!

Groot feest: Scapino bestaat tien jaar! We vieren het met een jubileumvoorstelling in Carré. Speciaal voor onze verjaardag schrijft Annie M.G. Schmidt een lied, dat in Het Parool wordt gepubliceerd.

Hans van Manen maakt Swing

De beroemde Nederlandse choreograaf Hans van Manen (1932) maakte een aantal balletten voor Scapino. Een van zijn eerste werken is Swing, onderdeel van de voorstelling Gedanste Portretten, waarin werk van zes choreografen wordt gebundeld.

Verhalenwedstrijd

Publieksparticipatie avant la lettre: Scapino vraagt kinderen een verhaal te bedenken voor een dansvoorstelling. Talloze kinderen doen enthousiast mee. Henk Dragstra wint met zijn sprookje De Wonderfluit, waarop Hans Snoek en Jan Rebel een choreografie bedenken.   

Alice in Wonderland

Dit seizoen gaat de productie Alice in Wonderland in première. Naast de choreografie van de Engelse danser Richard Glasstone is het de aankleding door Ronald Wilson en Ruth Hellmer, die op het publiek diepe indruk maakt.

Haken en Ogen

De musicalfilm Westside Story komt uit en is een ware hit. De film heeft ook invloed op de balletwereld: jazzdans wordt populair. Ook Scapino laat zich inspireren, wat resulteert in het ballet Haken en Ogen van choreograaf Greetje Donkers.

Het meisje met de zwavelstokjes

Eind november beleeft Scapino twee premières: Het meisje met de zwavelstokjes en De Gouden sleutel. Deze twee balletten, choreografieën van Richard Glasstone en Jan Rebel, zijn in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen gemaakt.

Scapino 20 jaar!

Op 7 oktober 1965 vieren we ons twintigjarig jubileum en dansen we het inmiddels klassieke Scapinosprookje De Pasja en de Beer in de Stadsschouwburg Amsterdam. We kijken terug op twintig roerige jaren, waarin we veel bereikt hebben en ondanks allerlei tegenslagen, toch zijn blijven groeien.

Van den Busken maakt Straatspelletjes

Dansfotograaf en cineast Hans van den Busken maakt de dansfilm Straatspelletjes, op basis van de de voorstelling die choreograaf Walter Gore in 1965 maakt voor Scapino Ballet. Om dans beter te kunnen fotograferen volgt Van den Busken enige tijd danslessen bij Scapino.

Scapino op school

Onder leiding van Hans Snoek richt Scapino zich in de beginjaren voornamelijk op kinderen. We treden op in theaters, maar zoeken de jeugd ook op school op. Om nog meer jong publiek kennis te laten maken met de discipline, geven we daar dansdemonstraties.

Ballet-thriller

Voor de Kinderboekenweek van 1968 maakt schrijfster An Rutgers van der Loeff een heuse ballet-thriller, waarin Scapino een grote rol speelt: Het uur van de Scapinezen, een onwaar verhaal waar veel waars in zit.

Dans in de dierentuin

In juni 1969 danst Scapino op een wel heel speciale locatie, namelijk in dierentuin Artis. We voeren de voorstelling Mensen, dieren en dansen op. Een kaartje kost 50 cent. De Amsterdamse Politiekapel trapt de serie optredens af met een mars.

Verhuizen

In 1972 verhuist Scapino van het pand aan de Hortusplantsoen naar een nieuwe locatie aan de Luchtvaartstraat. We kunnen niet wachten met repeteren tot de verbouwing klaar is, we willen dóór. Op 8 september is de feestelijke opening, die samenvalt met de première van Bach Brandenburg Drie van de Amerikaanse danser en choreograaf Charles Czarny.

Zonnige dag van Charles Czarny

Op 16 september 1973 gaat Zonnige Dag in première, gemaakt door de Amerikaanse danser en choreograaf Charles Czarny. Joop Stokvis ontwerpt de geraffineerde kostuums. Het Parool schrijft over de voorstelling: ‘Na afloop waren er, zeer verdiend, ovaties, bravo’s en bloemen voor het Scapino Ballet en voor de maker van Zonnige Dag, Charles Czarney, die terecht voor het voetlicht werd gehaald.’

Halve symfonie

We openen het seizoen met Halve symfonie, een nieuwe choreografie van Armando Navarro. Oud-Scapino danser Ine Rietstap schrijft erover in NRC Handelsblad, en noemt de voorstelling ‘een aanwinst voor Scapino’. In 1985 is Halve symfonie onderdeel van het jubileumprogramma dat in de Stadsschouwburg Amsterdam voor Koning Beatrix wordt gedanst.

Scapino 30 jaar!

We vieren onze dertigste verjaardag met het ballet De Notekraker. Het is een gedurfde keuze, want deze voorstelling is nooit eerder in zijn geheel in Nederland opgevoerd. Het is een groot succes: Scapino voert de voorstelling nog 15 jaar als kerstvoorstelling op.

Carambole

Scapino begint het nieuwe theaterseizoen met Carambole van Jose Gutierrez, opgevoerd door Scapino 10. Scapino 10 is een groep van tien jonge dansers die scholen bezoekt voor lessen en demonstraties, om dans te introduceren bij kinderen.

Kansen voor jonge makers

Scapino heeft een neus voor interessante jonge makers en geeft hen regelmatig kansen om werk te maken voor de grote zaal. Een van die jonge talenten is Hans Teurlings, die in 1977 zijn eerste voorstelling voor Scapino maakt, Masquerade.

Een nieuwe kerstvoorstelling: Assepoester

Het succes van Navarro’s De Notekraker smaakt naar meer. Dus maakt Navarro opnieuw een kerstvoorstelling: Assepoester. Wim Bijmoer, bekend als decorontwerper voor televisieseries als Ja Zuster - Nee Zuster, Stille Kracht en Tijl Uilenspiegel, ontwerpt het indrukwekkende decor. De Amerikaanse Janet Popeleski, die de Sneeuwkoningin vertolkte in De Notekraker, danst de titelrol.

Scapino 35 jaar!

Groot feest in de Stadsschouwburg Amsterdam! We vieren ons jubileum met de voorstelling Clowns van Armando Navarro. Zowel de decors als de kostuums zijn ontworpen door Wim Bijmoer. Hoewel recensenten de voorstelling omschrijven als ‘meer theater dan dans’, wordt Clowns zeer goed ontvangen.

Humoresque

Armando Navarro maakt de voorstelling Humoresque. Hierin dansen de dansers van het ‘grote’ Scapino gezelschap samen met de Scapino 10, een groep van tien jonge dansers die zich voornamelijk op educatie op scholen richt. Elke groep danst zijn eigen repertoire binnen de voorstelling.

Op is op

In opdracht en met steun van de stichting Voorlichting Energiebesparing maakt Nils Christe een voorstelling over energiebesparing: Op is op. Een voorstelling waarmee Christe het zichzelf bepaald niet makkelijk maakt.

Een verhuizing in de planning

Na lang wikken en wegen, hakken we de knoop door: Scapino Ballet gaat naar Rotterdam. Hoewel het nog een paar jaar duurt voor we daadwerkelijk verhuizen, is Scapino vanaf 1988 het dansgezelschap van de Rotterdamse Schouwburg (tegenwoordig Theater Rotterdam).

Een nieuwe koers

Armando Navarro neemt afscheid, waarna Scapino het roer omgooit. De dans wordt steeds moderner en ook educatie gaat er binnen Scapino anders uitzien. We besluiten niet langer danslessen en demonstraties op scholen te geven. Wél blijft er binnen onze organisatie een educatieafdeling actief.

Rameau, het debuut van Ed Wubbe

Rameau is het officiële debuut van Ed Wubbe als huischoreograaf. Wubbe laat zien wat hij met Scapino voor ogen heeft. Met barokmuziek en het thema van de Franse revolutie maakt hij een energiek en eigentijds dansspektakel

Scapino in zwaar weer

Door de jaren heen krijgt Scapino te maken met tal van financiële tegenslagen. Dit seizoen komen er opnieuw grote financiële problemen aan het licht. Een ingrijpende herorganisatie volgt. Ook neemt Nils Christe dit seizoen afscheid als artistiek leider.

Nieuwe locatie

Na een lange zoektocht en verbouwing nemen we eindelijk intrek in onze nieuwe studio’s in het NDU-gebouw aan de Eendrachtsstraat in Rotterdam. Op 5 september 1994 repeteren we er voor het eerst. Vanaf dit moment noemen we onszelf kortweg Scapino Rotterdam. De toevoeging ‘Ballet’ laten we tijdelijk achterwege.

Perfect Skin

Perfect Skin, een voorstelling die in 1992 zijn première beleefde, gaat dit seizoen in reprise. Dagblad Trouw noemt de zwartwitte decor- en kostuumontwerpen ‘een kaleidoscopisch panaticum’ en ‘een panorama dat verschillende associaties oproept, van jungle tot kolkende zee’. 

Epoxy

Twintig dansers van Scapino Rotterdam en zeven dansers van Dansgroep Krisztina de Châtel dansen samen in de door De Châtel gechoreografeerde voorstelling Epoxy. Speciaal voor deze voorstelling componeert Thom Willems de muziek.

TWOOLS

Scapino Rotterdam begint een nieuw concept: TWOOLS. Onder deze naam brengen we korte dansstukken van jonge, getalenteerde choreografen. Korte divertissementen van Ed Wubbe verbinden de stukken aan elkaar. Een van de opvallendste edities is de tweede, waarin klassiek geschoolde dansers de vloer delen met de dansers van breakdancegroep 010Bboys. Een ware primeur.

Ook staat Scapino dit jaar voor het eerst op Lowlands, als eerste dans/theatergezelschap.

Nanine Linning treedt aan

Met haar 22 jaar wordt Nanine Linning Scapino’s jongste huischoreograaf ooit. Haar eerste grote stuk heet The Neon Lounge. Daarna volgen SCUM, Lighthouse, Bubble Gum Wrapper en Endless Song of Silence. Na vier jaar verlaat Linning Scapino om haar carrière met haar eigen gezelschap te vervolgen in Duitsland.

Scapino x MVRDV

In 2001 is Rotterdam culturele hoofdstad van Europa. Rotterdam Marketing vraagt Scapino een stuk te maken in het kader van dit festivaljaar. Het wordt Manyfacts, life in the 3D city: een onconventionele samenwerking tussen Scapino en het Rotterdamse architectenbureau MVRDV. Manyfacts spreekt zich af in de stad van de toekomst, die verbeeld wordt op grote projectieschermen.

In datzelfde jaar overlijdt Hans Snoek op 90 jarige leeftijd.

Four for Nothing

De Amerikaanse choreograaf Amanda Miller, die bekend staat om haar vernieuwende choreografieën, maakt voor ons de voorstelling Four for Nothing. Hierin draagt Scapino-danser Mischa van Leeuwen een twintig minuten durende monoloog voor. Het stuk wint de Zwaan voor beste productie.

Rotterdam Danst

Zes Rotterdamse dansgezelschappen slaan de handen ineen. Samen met Conny Janssen Danst, Dance Works Rotterdam, Meekers Uitgesproken Dans, Rogie & Company en danswerkplaats Dansatelier organiseren we als Rotterdam Danst gezamenlijke presentaties. Met als jaarlijks hoogtepunt de DANSnacht, met tientallen performances en workshops in de zalen en foyers van de Rotterdamse Schouwburg.

Dansen op een grasmat

In The Green zet Ed Wubbe de grootsheid van Bachs Johannes Passion tegenover de nietigheid van de mens. Zeven mannelijke dansers gaan de strijd aan met de intimiderende muziek. Dat doen ze op een felgroene grasmat van tien bij acht meter.

Tous les jours, a tous point de vue, on va de mieux

Van 1977 t/m 1985 maakte choreograaf Hans Teurlings regelmatig voorstellingen voor Scapino. Nu keert hij terug met een bijzonder stuk: Tous les jours, a tous point de vue, on va de mieux. Teurlings daagt de dansers niet alleen technisch uit, maar doet ook een beroep op hun theatrale uitstraling en hun bereidheid zichzelf te zijn.

Holland

Ed Wubbe stelt een avondvullend programma samen: drie choreografieën die met elkaar verbonden zijn door het thema Holland. Voor het titelstuk gaat Wubbe terug naar de Gouden Eeuw, naar de kiem van de Hollandse identiteit.

Le Chat Noir

Met de voorstelling Le Chat Noir brengt Ed Wubbe een dansante en muzikale ode aan Parijs. Hiervoor laat hij zich inspireren door het gelijknamige theater- en cabaretcafé in Montmartre van rond 1900. Met een mix van muziek, dans en variété verlegt Wubbe zijn grenzen in theatrale richting.

Henry

Alle ogen zijn gericht op onze nieuwe huischoreograaf, Itamar Serussi, die zichzelf bij het publiek introduceert met de avondvullende voorstelling Henry. Een seizoen eerder maakte hij al een kort stuk, Wolf, dat lovende reacties kreeg. In Henry laat hij opnieuw zijn energieke en speelse bewegingsstijl zien, met soundscapes van componist Richard van Kruysdijk.

Scapino 70 jaar!

We vieren ons jubileum met een buitengewoon ambitieus project: TING!, een multidisciplinair spektakel waarvoor Ed Wubbe de Scapino-dansers samenbrengt met circusartiesten en de Nederlandse band NITS in een magische fantasiewereld. Het wordt de grootste productie in de geschiedenis van Scapino. TING! wordt opgevoerd in de leegstaande Ferro Dome in de Rotterdamse haven, die wordt omgebouwd tot een theater met een draaiende dansvloer, 1250 stoelen, bars, restaurant en een expositieruimte. In 2018 wordt TING! opnieuw uitgebracht in Carré en het Luxor Theater.

All hands on deck

Een even verrassende als ongebruikelijke samenwerking tussen Scapino en Släpstick (voorheen Wëreldbänd), resulteert in All hands on deck. Een voorstelling vol wonderlijke combinaties van dans, humor, muziek en theater. Eén van de voorstellingen maken we samen met Stichting Komt het Zien! toegankelijk gemaakt voor blinden en slechtzienden.

Een dubbele crisis

Begin 2020 krijgt corona de wereld in zijn greep. Ook Nederland gaat in lockdown, waardoor een groot deel van de voorstellingen vanaf het voorjaar van 2020 niet kan doorgaan. Daarnaast verliest Scapino bijna zijn positie als BIS-gezelschap. Dankzij ons publiek, dat in grote getale de petitie tekent, én steun vanuit de theaters, de danswereld en de politiek, weten we onze rijkssubsidie te behouden.