Programma
Welkom
Op 29 mei was het zover: mijn eerste grote première als artistiek directeur van Scapino Ballet Rotterdam, en ik ben dankbaar én ongelofelijk trots. Anima Obscura is een totaalervaring: dans, livemuziek, animatie, design en technologie komen samen in een visueel en emotioneel overdonderende voorstelling.
Met een indrukwekkend ensemble, bestaande uit maar liefst 23 dansers, brengen we een verhaal over ons verlangen naar onsterfelijkheid – van alchemisten tot biohackers. Wat betekent het als we de dood proberen uit te schakelen? Waar blijft het menselijk lichaam in een wereld vol AI en zelfoptimalisatie?
Ik heb een wereld gecreëerd die u meeneemt naar een andere dimensie. Geen alledaagse realiteit, maar een poëtisch universum waar je mag verdwalen — en misschien anders naar het leven terugkeert. Verwacht geen klassieke dansavond, maar een grensverleggend kunstwerk dat raakt en laat reflecteren op de vraag ‘wilt u onsterfelijk worden’?
Nanine Linning
Na de voorstelling
De reactie van publiek is bijzonder belangrijk voor ons! We horen na afloop heel graag hoe u de voorstelling hebt ervaren. Deel uw ervaring op onze nabelevingspagina. De mooiste reacties delen we online op onze website en via sociale media. Op onze nabelevingspagina vindt u ook exclusief behind the scenes materiaal.
Inhoud
Op deze pagina geven we het publiek verdiepende informatie mee over de voorstelling. Denk bijvoorbeeld aan:
- Onze inleidende podcast: een audioinleiding waarin presentator Iris Hendriks het publiek in 10 minuten alles vertelt over de voorstelling
- In een videointerview gaat regisseur en choreograaf Nanine Linning dieper in op de thematiek van de voorstelling
- Jappe Groenendijk schreef een filosofisch essay over het verlangen naar onsterfelijkheid
- Maak kennis met de uitvoerende artiesten
- Beluister en lees alles over Ein Deutsches Requiem van Brahms en de moderne hercompositie van Yannis Kyriakides
- Kom meer te weten over de indrukwekkende kostuums van Irina Shaposhnikova
Vanuit duurzaamheidsoverwegingen zal op de avond van de voorstelling geen fysiek programmaboek ter beschikking worden gesteld. Mocht u het prettig vinden om een papieren versie te gebruiken dan bieden we u een printklare versie aan om zelf uit te printen.
Podcast
In onze digitale inleiding bij de voorstelling Anima Obscura komt u in ongeveer 10 minuten alles te weten over de thematiek van de voorstelling, de makers en uitvoerende artiesten. Presentator Iris Hendriks vertelt over het interdisciplinaire maakproces, de inspiratie achter de videoanimatie, de spectaculaire kostuums en de intense muziek.
De podcast is bedoeld om u voor te bereiden op het theaterbezoek en een voorproefje te geven van de betekenis van de dansvoorstelling. Nadat u hebt geluisterd zult u met compleet andere ogen en oren de voorstelling beleven.
Over de voorstelling Anima Obscura
In haar eerste productie voor Scapino als artistiek directeur onderzoekt Nanine Linning het eeuwenoude verlangen naar onsterfelijkheid – een onderneming die bijna zo oud is als de mensheid zelf. Van de occulte praktijken van middeleeuwse alchemisten tot de hedendaagse experimenten van biohackers en bio-ingenieurs: telkens opnieuw proberen mensen hun aardse beperkingen te overstijgen. In deze 100 minuten durende voorstelling zijn de dansers de hoofdrolspelers in een zoektocht naar het ene elixer dat ons onkwetsbaar maakt en ons in staat stelt te ontsnappen aan de dood.
De voorstelling volgt het verlangen naar onsterfelijkheid door verschillende periodes van de Europese cultuur. Gedurende de renaissance, verlichting en moderne tijd was het humanisme het dominante wereldbeeld. Velen geloofden dat mensen het recht en de verantwoordelijkheid hebben om betekenis te geven aan hun leven en aan een humanere samenleving. Maar in het huidige posthumane tijdperk wijzen technologische innovaties voorbij het menselijke naar een toekomst waarin er geen duidelijk onderscheid meer is tussen mens en machine, lichaam en simulatie, fysieke en digitale verschijningen.
Lees verder
Samen met een internationaal team van kunstenaars, wetenschappers en filosofen creëert Linning een sensuele theaterervaring tussen intense lichamelijkheid en fascinerende digitale beelden. In een gigantisch videodecor met 3D-animaties, hologrammen en liveprojecties smelten choreografie, videoperformance, kostuumontwerp en technologie samen tot een monumentaal kunstwerk. Irina Shaposhnikova ontwierp digitaal geprinte en met de hand beschilderde kostuums waarin sporen van renaissancekunst zichtbaar zijn. De videoscenografie van Claudia Rohrmoser brengt de nieuwste technologieën tot leven. Het creatieve team wordt gecompleteerd door filosoof Jappe Groenendijk en dramaturg Peggy Olislaegers. Linning en haar team voelen zowel fascinatie als ongemak over de ontwikkelingen in biohacking, kunstmatige intelligentie en de ontlichaming van de mens via VR en avatars.
De muziek speelt een sleutelrol in Anima Obscura. Het majestueuze Ein Deutsches Requiem van Johannes Brahms, muziek die troost biedt aan de levenden, vindt een hedendaagse tegenhanger in Ein Schemen van componist Yannis Kyriakides – een digitale hercompositie voor koor, harp en elektronica.
Regisseur en choreograaf Nanine Linning
Nanine Linning heeft de afgelopen twintig jaar internationale bekendheid gekregen met haar grote multidisciplinaire producties waarbij dans en opera, design, fashion en beeldende kunst samenkomen.
Met haar sterke beeldtaal en explosieve dans bereikt zij een breed publiek, dat haar ook in Nederland trouw volgt. Voorstellingen als Bacon, Requiem en Zero werden internationaal gelauwerd. Nanine Linning werkt nauw samen met diverse internationaal bekende kunstenaars zoals Teodor Currentzis, Alexandros Tsolakis, Yuima Nakazato, Alexey Retinsky en Studio Drift. Haar samenwerkingen met Iris van Herpen en Bart Hess leidden tot exposities in verschillende musea.
Interview door Frederike Berntsen Nanine Linning over haar Anima Obscura
De van oorsprong Amsterdamse Nanine Linning studeerde aan de Rotterdamse Dansacademie. De laatste achttien jaar bevond haar werkveld zich in Duitsland. ‘Ik koos er destijds voor om dans te studeren, en niet viool aan het conservatorium’, zegt Linning. ‘Ik dacht: als ik de muziek inga, raak ik de dans kwijt, en omgekeerd niet. Al sinds mijn vijfde ga ik met mijn ouders naar opera en dans, voor mij horen dans, muziek, beeld en kunst altijd al bij elkaar. Dat hybride karakter spreekt me zeer aan. Ik heb veel met orkesten, koren en solisten gewerkt, en blijf ook zeker de komende jaren opera regisseren.’
Ook Anima Obscura is een Gesamtkunstwerk. Choreografie, digitale kunst, analoge animatie, hologrammen, kostuumontwerp en livemuziek komen erin samen. Waar gaat de voorstelling over? “Mensen jagen de belofte van de eeuwige jeugd na, we accepteren onze sterfelijkheid nauwelijks. Via biohacking en cryonics zoeken we naar optimalisatie en uiteindelijk onsterfelijkheid. Als kunstenaar stel ik kritische vragen over de toekomst, en zo begon mijn plan voor Anima Obscura.’
Lees verder
Linning vervolgt: ‘Ik had het concept en een artistiek team om me heen. Vanaf dag één voelde ik, hier moet een heel grote muzikale drager onder liggen. Tido Visser, de artistiek directeur van het Nederlands Kamerkoor, heb ik gevraagd om met me mee te denken: welk stuk of welke stukken gaan over sterfelijkheid? Ik wilde het verhaal vertellen over ons verlangen naar onsterfelijkheid. Vroeger had je occulte praktijken van alchemisten, nu zijn daar de bio-ingenieurs die sleutelen aan ons mens-zijn.’
In Anima Obscura klinkt Ein Deutsches Requiem van Brahms en Ein Schemen van Yannis Kyriakides, hij schreef met Brahms’ Requiem in het achterhoofd een soort echo. ‘Het mooie van Brahms is dat hij troost biedt aan de nabestaanden, het aardse leven staat centraal. Bij Kyriakides werken we met flashbacks en flashforwards, de dansers laten hiermee de toekomst zien. Je hoort eerst de analoge wereld van Brahms en langzaamaan kom je terecht in de elektronische klanken van Kyriakides. Beide stukken zijn via de dramaturgische opbouw van de teksten op ingenieuze wijze met elkaar vervlochten.’’
‘We willen jonger zijn, mooier zijn, langer leven’, stelt Linning. ‘Instagram: zoveel is nep, in scène gezet. We presenteren onszelf online als een alter ego. Ik vind het doodeng, ons biologische en organische zelf wordt veranderd door een hausse aan technologie. Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn. Ik wil daarbij stilstaan. Als het DNA eenmaal getweakt is, kunnen we niet meer terug. We hebben er geen controle meer over. En stel dat dit niet meer te stoppen is, de manipulatie van de mens, wat doet dat met het biologische lichaam, de danser? Werken hier bij Scapino over twintig jaar hybride mensen of robots, robotdansers? In Anima Obscura gaat het over de essentie van het leven, daar probeer ik in beeld en muziek dichtbij te komen. Kyriakides schurkt tegen de ongrijpbare toekomst aan met flarden Brahms, wel de requiemtekst, maar moderne noten voor koor, harp en elektronica. Anima Obscura laat in honderd minuten in wezen een mogelijke evolutietheorie zien, een transformerende cyclus van leven en sterven.’
De muziek is in alles wat ze maakt buitengewoon belangrijk voor Linning. Muziek spreekt een taal zonder concreet te worden, ze noemt muziek een taal van dromen, van verlangen, gevoelens, emoties en sferen waarvoor je je open kunt stellen. ‘In het theater kun je jezelf herdefiniëren en ontdekken; ik mag proeven wat het betekent om te sterven zonder de consequenties. De muziek zorgt voor het verdwalen in al die momenten. Je hoeft overigens totaal geen kenner te zijn van muziek of dans voor Anima Obscura. Je ziet een meeslepende choreografie, je hoort emotionele muziek en kijkt naar fenomenale dansers in subtiele kostuums en decors. Voor wie zich wil verdiepen zijn er filmpjes, podcasts, inleidingen en nagesprekken, maar je kunt er blanco instappen. Iedere scène in Anima Obscura kent een totaal eigen beeld en neemt je mee door verscheidene rituelen. Dit is niet een stuk waar je een avond lang naar één beeld zit te kijken. Dat beeld verandert organisch en leidt je mee door je eigen ervaringen met leven en de dood.”
Linning is er niet in geïnteresseerd om de realiteit op het toneel te zetten, ‘die zie je de hele dag om je heen’. Ze vertaalt die volledig naar een poëtische wereld. Ze neemt je mee naar een andere planeet, haar expressieve choreografie is daarbij kenmerkend. Alles is ontworpen, je stapt in een wereld die je nog niet kende. ‘In het tijdsgewricht waarin we leven vind ik het lastig om zomaar een beetje entertainment te maken. Je wilt een dialoog aangaan met de maatschappij, althans, ik wil dat. Het is een vorm van activisme, kunst maken en op die manier veel mensen door schoonheid verleiden om anders te denken, om anders te kijken naar de wereld om hen heen. Ik wil verleiden tot nadenken, tot filosoferen, tot met elkaar praten.’
Wil Linning zelf eigenlijk onsterfelijk zijn? ‘Aan de ene kant: ja! Ik wil heel graag nog tweehonderd jaar erbij. Echt, daar zou ik nu voor tekenen – omdat ik het zo spannend vind.
Wij leven op een kantelpunt in de evolutie. We sluiten de organische evolutie af en beginnen aan een nieuw hoofdstuk waarin we zelf leven creëren en langzaam versmelten met de technologie in het digitale tijdperk. Als ik nu doodga, mis ik de laatste pagina's van het hoofdstuk dat ik aan het lezen ben. Ik wil dat boek uitlezen, vandaar de zoektocht naar een elixer tegen de sterfelijkheid. Aan de andere kant: als ik nu tweehonderd jaar erbij krijg, verandert de waarde van het leven. Iedere dag is uniek omdat je niet weet of je er morgen nog eentje hebt. Als iemand roept dat er vanavond in Parijs iets is wat ik moet zien, stap ik direct in de trein. Daarom ben ik elke dag blij dat ik wakker word, omdat ik nog heel veel dingen wil doen: samenwerken met andere mensen, visies ontwikkelen, leren van anderen, inspiratie opdoen, meer bewustzijn ontwikkelen en op vele lagen tegelijkertijd kunnen denken en werken. En vooral, veel schoonheid creëren voor onze wereld!”
Nanine Linning last een denkpauze in, een vrij lange. “Dat bewustzijn ontwikkelen is uiteindelijk mijn grote doel. Ik spreek dat eigenlijk nooit uit, maar ik werk op mijn manier tegen oorlog en destructie in. Verderop maken ze oorlog, ik probeer liefde te maken met kunst, met het Gesamtkunstwerk. Het zit al in die vorm: ik wil júíst samen. Terwijl anderen werelden van elkaar scheiden, is het mijn opdracht aan mezelf, mijn activisme, om samen te komen.’
Wie ziet u op het toneel? Uitvoerende artiesten
-
-
-
Bettina Rose Jurák
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Minouche van de Ven
-
-
-
-
-
-
HarpistRemy van Kesteren
Het leven van Remy van Kesteren veranderde op vijfjarige leeftijd toen hij voor het eerst het betoverende geluid van een harp hoorde, wat een levenslange passie aanwakkerde. -
HarpistMilana Zaric
Een filosofisch essay van Jappe Groenendijk Het verlangen naar onsterfelijkheid
Wij stervelingen kunnen ons maar moeilijk met de dood verzoenen. We proberen hem te ontkennen, te slim af te zijn en zo lang mogelijk op afstand te houden. Dat is treffend voor wat wij zijn: sterfelijke wezens die streven naar onsterfelijkheid.
In Anima Obscura wordt het verlangen naar onsterfelijkheid op meerdere niveaus onderzocht – van de occulte praktijken van eeuwenoude alchemisten tot hedendaagse biohackers die sleutelen aan de toekomst van de mens.
I
Dood en onsterfelijkheid zijn twee kanten van dezelfde medaille. Als een processie schrijdt een groeiende stoet dansers door de ruimte, hun bewegingstaal doet denken aan rituelen van rouw en troost. Armen snijden door de ruimte – ten hemel geheven, naar de grond gericht, voor het gelaat gespreid. Ze draaien om hun as, cirkelen in een eindeloze spiraal als een perpetuum mobile. Het verlangen naar onsterfelijkheid gaat onherroepelijk gepaard met afscheid en verlies.
Lees verder
II
Eeuwenlang hebben alchemisten geprobeerd het geheim van eeuwig leven te ontrafelen. Hun ultieme doel was het vervaardigen van de Steen der Wijzen, een legendarische substantie die onedele metalen in goud kon veranderen, ziektes kon genezen en het leven kon verlengen. Het zuiveringsproces staat bekend als het Opus Magnum (grote werk) en doorloopt zeven fasen. Al was het de alchemisten niet zomaar om goud te doen, maar om ‘filosofisch goud’ dat levensverlengend werkt. De zeven fasen vormen ook het ordeningsprincipe van ANIMA OBSCURA, zij het in een andere volgorde. De veranderlijkheid van materie krijgt in de voorstelling gestalte in de wisselwerking tussen lichamelijkheid en simulatie. Om ideeën in beweging om te zetten maakt het artistieke team gebruik van dans en digitale projecties die worden verbonden door muziek.
III
In de voorstelling klinkt Ein Deutsches Requiem van Brahms, vermengd met Ein Schemen van Yannis Kyriakides, een hedendaagse ‘re- composition’ van Brahms’ Requiem voor koor, harp en elektronica. Brahms’ requiem is geen dodenmis maar muziek die troost biedt aan de nabestaanden. Muziek voor de levenden dus, met een grote melodische rijkdom en emotionele intensiteit. Kyriakides noemt zijn compositie ‘een droomlandschap met flarden van Brahms die op een wanordelijke manier opduiken en verdwijnen’. Brahms’ muziek staat voor het aardse leven; Kyriakides’ elektronische klankwereld is als een echo die toegang biedt tot een andere tijdsdimensie en parallelle werkelijkheid, met ruimte voor flashbacks, flashforwards en een andere danstaal. De choreografie weerspiegelt Brahms’ emotionele en diep menselijke tekst. Dat wordt invoelend gemaakt door een sterk wisselende fysicaliteit per scène. Waar in de choreografieën van Linning vaak één bewegingsidioom centraal staat, opent deze voorstelling telkens nieuwe registers. Het ene moment is de dans gedetailleerd en verfijnd, het volgende moment wordt gedanst met brute kracht.
IV
De geheimzinnige praktijken van alchemisten lijken ver weg, maar ook nu worden mensen gedreven door een verlangen om het leven rigoureus te verlengen. De ‘onsterfelijkheidsindustrie’ is booming business. Techgiganten beloven de duur en kwaliteit van leven op ongeëvenaarde wijze te doen toenemen door hun data-, bio- en brain-engineering. Een markt die in 2025 naar verwachting $600 miljard waard is.
V
Sommigen laten zich invriezen, in de hoop ooit weer tot leven te worden gewekt. Alleen het hoofd wordt soms bewaard – voor transplantatie of digitale upload. Maar kun je dan nog wel van een mens spreken? Dat hangt ervan af wie je het vraagt. Transhumanisten geloven dat we onze evolutie kunnen sturen en een optimale versie van onszelf kunnen worden wanneer we ons bevrijden van onze lichamelijke gebreken. ‘Organismen zijn algoritmes,’ stelt futuroloog Harari. Dit geloof dat alles wat bestaat valt te vertalen naar digitale data wordt ‘dataïsme’ genoemd. Volgens deze redenering is de mens niets meer dan een informatieverwerkend systeem. Wanneer eenmaal de analoge informatie van onze hersenen kan worden omgezet in digitale data, kunnen we de oude hardware vervangen.
VI
Achter dit denken schuilt een mechanistisch mensbeeld. Het reduceert de mens tot breinactiviteit, en negeert het lichaam. Oftewel, dataïsten dansen niet. Want dansers weten: bewustzijn is belichaamd. Bovendien leven we met miljarden microben in ons lichaam. We zijn niet ons brein – we zijn met velen.
Niet alleen grote techbedrijven sleutelen aan ons DNA, wereldwijd is er een groeiende groep do-it-yourself biohackers, van nobel tot naïef. Dat is opwindend én griezelig. Want de kans dat nieuwe technologieën gaat woekeren is reëel. Ook die consequentie zien we terug in Anima Obscura.
VII
Wellicht komt alle scheppende kunst voort uit een verlangen naar onsterfelijkheid, maar dans verhoudt zich op een tragische manier tot dat verlangen. Dansers trainen dagelijks om hun fysieke beperkingen te ontstijgen, maar worden voortdurend aan hun eindigheid herinnerd – hun carrière is immers kort. Ook choreografen kunnen de hete adem van de tijd voelen. Voor Nanine Linning is één leven niet genoeg; honderd jaar extra zou welkom zijn. Uit haar werk spreekt fascinatie én ongemak over biohacking. Ze experimenteert met technologische innovaties binnen de dans om vragen te stellen over de rol van technologie in de wereld. De voorstelling wordt zo een testruimte voor de toekomst van de podiumkunsten en hybride menselijkheid – tussen lichaam en projectie, fysieke en digitale aanwezigheid. Voor sommigen beangstigend, voor anderen veelbelovend.
Jappe Groenendijk is filosoof, schrijver en dramaturg. Hij is huisdramaturg bij Theater Rotterdam. Behalve met Nanine Linning werkt hij o.a. met Alida Dors en Ryan Djojokarso.
De muziek van Anima Obscura
Brahms’ requiem is geen dodenmis die de gestorvene vergezelt onderweg naar het hiernamaals, maar muziek die troost biedt aan de nabestaanden. Muziek voor de levenden dus, met een grote melodische rijkdom en emotionele intensiteit.
Yannis Kyriakides noemt zijn recompositie ‘een droomlandschap met flarden van Brahms die op een wanordelijke manier opduiken en verdwijnen’.
Johannes Brahms: Ein Deutsches Requiem
De term “requiem” is afgeleid van het Latijnse woord requies, wat “(eeuwige) rust” betekent. Het verwijst naar de heilige rooms-katholieke dodenmis of een religieuze compositie ter herdenking van overledenen.
Ein Deutsches Requiem van Johannes Brahms is een compositie voor sopraan- en baritonsolo, koor en orkest. Het werk bestaat uit zeven delen die Brahms componeerde tussen 1861 en 1868. Als protestant koos hij passages uit het Oude en Nieuwe Testament van een Lutherse bijbel als basis voor zijn werk. Deze teksten gebruikte hij als inspiratie om zijn eigen verzen te creëren.
Lees verder
Behalve delen IV en VII zijn de bewegingen gebaseerd op bijbelteksten die de overgang van rouw naar troost verbeelden. Veranderingen in toon, tempo en maatsoort markeren vaak het overstappen van de ene bijbeltekst naar de andere. Over het algemeen wordt de toon van de zeven delen naar het einde toe lichter, wat het troostrijke en hoopvolle karakter van het stuk benadrukt.
Het werk wijkt af van het traditionele katholieke requiem: in plaats van eer te betonen aan de doden, richt het zich op troost en hoop voor de levenden. In de tekst wordt Christus nergens expliciet genoemd — een bewuste keuze van Brahms om afstand te nemen van de katholieke kerkmuziek. In elk opzicht is dit werk bijzonder en brak het met de conventies van zijn tijd. Het betekende een doorbraak in Brahms’ muzikale carrière en droeg bij aan zijn internationale erkenning. Tot op de dag van vandaag is het een van zijn bekendste werken.
Clara Schumann schreef in een brief aan Brahms over het Requiem: “De diepe ernst in combinatie met alle poëtische magie heeft een wonderbaarlijk, schokkend en troostend effect.”
In tegenstelling tot tijdgenoten als Richard Wagner en Franz Liszt, had Brahms een andere visie op muziek. Hij wilde geen muziek voor de toekomst maken of experimenteren met nieuwe genres zoals symfonische gedichten of muziektheater. Zijn streven was om tijdloze muziek te componeren, gebaseerd op kwaliteit en duurzaamheid.
Yannis Kyriakides: Ein Schemen
Een hercompositie van Ein Deutsches Requiem voor harp, koor en elektronica
Deze compositie bestaat, net als Brahms’ werk, uit zeven delen, die hier naadloos in elkaar overlopen. Elk deel in het werk van Yannis Kyriakides vindt een tegenhanger in het originele Requiem. De titel Ein Schemen is ontleend aan een regel uit deel III van Brahms’ compositie: “Sie gehen daher wie ein Schemen.”‘Schemen’ is Oudduits voor ‘schaduw’ of ‘verschijning’, en verwijst naar het onderliggende thema van het werk: de verbinding tussen leven en dood.
Lees verder
Kyriakides speelt met het idee dat zijn hercompositie een schaduw is van het origineel. Hij beschrijft zijn werk als een soort “inzoomfunctie” die het publiek de mogelijkheid geeft om langer te blijven in de mooiste momenten van Brahms’ muziek. Hij selecteerde een aantal passages uit het oorspronkelijke requiem en liet deze uitwaaieren, waarbij hij tussendoor fragmenten invoegt waarin het originele werk even doorstraalt.
De compositie is geschreven voor harp, koor en elektronica. De harp vormt het belangrijkste onderscheid in het klankbeeld en creëert een contrast met het werk van Brahms. Kyriakidesomschrijft de harp als een “scherm” waardoorheen het origineel zichtbaar wordt — een nieuwe invalshoek op het eerste Requiem.
De compositie is ook Kyriakides’ eigen muzikale vertaling van Brahms’ tekst, waarin het koor omlijst wordt door elektronische klanken. Net als Brahms neemt Kyriakides de luisteraar mee op een emotionele reis van rouw naar troost, maar dan in een hedendaagse, gelaagde muzikale wereld.
Irina Shaposhnikova over de kostuums
Creatives
-
Concept, regie en choreografieNanine Linning
Onder artistiek leiderschap van Nanine Linning zet Scapino in op artistieke innovatie. Nanine verlegt de grenzen van de dans door dans te versmelten met andere kunstdisciplines, couture, wetenschap, digitale kunst en interactieve technologie. -
Video scenografieClaudia Rohrmoser
Videokunstenaar en motion designer Claudia Rohrmoser werkt op het snijvlak van visual music en expanded cinema. Als opgeleid multimediakunstenaar én musicus onderzoekt zij de wisselwerking tussen het muzikale en het visuele binnen animatie en live-cinemamontages. -
KostuumontwerpIrina Shaposhnikova
Irina Shaposhnikova is een kunstenaar en kostuumontwerper die internationaal werkt voor theater, opera, dans, film en speciale projecten. Ze heeft een langdurige en vruchtbare samenwerking met Nanine Linning met wie zij al acht keer samenwerkte.
Muziek
Johannes Brahms „Ein Deutsches Requiem”
Yannis Kyriakides „Ein Schemen”
Live uitvoering
Harpist Remy van Kesteren (voorstellingen in 2025)
Harpist Milana Zaric (voorstellingen in 2026)
Lichtontwerp
Thomas C. Hase, Charlie Raschke (assistent)
Podiumontwerp
Nanine Linning, Christa Beland
Dramaturgie
Peggy Olislaegers
Assistent choreografie
Kyle Patrick
Muzikaal adviseur
Tido Visser
Filosoof
Jappe Groenendijk
Scapino Ballet Rotterdam
Scapino’s oorsprong ligt in 1945. Na vijf jaar oorlog wilden onze oprichters weer plezier en verbeelding terugbrengen in het leven, vooral in dat van kinderen. Dans als sociaal medicijn. Scapino werd ’s werelds eerste professionele dansgezelschap voor kinderen. Een publiek dat moest worden opgebouwd, school voor school, generatie na generatie.
Vanuit de drang om met dans iets teweeg te brengen vond Scapino zichzelf steeds opnieuw uit. We veranderden van jeugddansgezelschap naar een gezelschap voor iedereen. En met de komst naar Rotterdam ging het roer opnieuw om. Het werd tijd voor een nieuw, eigentijds repertoire met producties die mensen iets lieten ervaren over de wereld waarin we leven.
Wat bleef is de behoefte om te verbinden. Om met verbeeldingskracht, schoonheid en dialoog contact te maken met de ander. Met programma’s op het gebied van talentontwikkeling, community art, cultuuronderwijs, inclusie en diversiteit inspireren we kinderen, jongeren en volwassenen. We ontwikkelen het talent van choreografen en jonge dansers, professionals en amateurs. Als stadsdansgezelschap van Rotterdam zetten wij ons in om Rotterdammers te ontmoeten en met hen in beweging te komen in wijkprojecten. Dans als sociaal bindmiddel en maatschappelijke brug naar een mooiere toekomst. Precies zoals het allemaal begon.
Steun Scapino
Al 80 jaar brengen wij magie naar ons gewaardeerde publiek. Dat willen we nog minstens zoveel jaren blijven doen. Dankzij de steun van onze genereuze Vrienden en Danspartners leiden wij de talenten van de toekomst op en met onze programma's en producties inspireren wij nieuwe generaties hun creativiteit te prikkelen met dans.
Danst u met ons mee?
-
Word Vriend
Al vanaf 50 euro per jaar steunt u het oudste reizende dansgezelschap van Nederland als Vriend van Scapino. -
Word Danspartner
Met uw steun leiden wij de talenten van de toekomst op en kunnen wij de creativiteit van nieuwe generaties prikkelen met dansvoorstellingen en -programma's.
Credits
Balletmeesters
Débora Soto
Bonnie Doets
Federica Dadamo
Rupert Tookey
Kostuumatelier
Petra Finke
Loek van Cruchten
Marian Hoefnagels
Merlijn Koopman
Merel Kaspers
Jacqueline de Maat
Mara Wap (kleedster)
Productie
Manon Paap
Hanna Laber
Majlen Hoogeveen
Bryndis Brynjolfsdottir
Technische productie
Guido Verschoor
Hoofd techniek
Bjørn van Doesburg
Geluid
Marcel Wijngaards
Licht
Pepijn van der Sanden
Videoprojectie
Roel de Boer, Creative Technologies
Inspiciënt, volgspot
Behrooz Vasseghi
Transport & Inspiciënt
Evert Achthoven
Decorbouw
Einstein Design
Firma Smits Theatertechniek & Decorbouw
Scènefoto’s
Jubal Battisti
Portretfoto’s
Khalid Amakran
Iris Hendriks
Bryndis Brynjolfsdottir
Campagnebeeld
Stef Nagel
Subsidiënten
Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap
Gemeente Rotterdam
Sponsors
Brighter World
STOER
Preferred suppliers
De Jong Tours
Winter Audio Service
Ampco Flashlight
Wonderland & Geschikt
Nieuwsbrief
Schrijf u in voor de maandelijkse Scapino nieuwsbrief en ontvang informatie over onze voorstellingen en kijkjes achter de schermen.